Παρουσιάσεις Βιβλίων

Όλοι συγγραφείς είμαστε εδώ, οπότε ακόμα και αν δεν έχετε ήδη εκδώσει το βιβλίο σας, διαβάστε αυτό το άρθρο, οι συμβουλές θα φανούν χρήσιμες κάποια στιγμή.

Moonlightάκια μου την προηγούμενη εβδομάδα ασχοληθήκαμε με την προώθηση των ιστοριών μας και σήμερα ήρθε η ώρα να μιλήσουμε και για τις παρουσιάσεις. Όπως και σε όλα τα υπόλοιπα άρθρα, έτσι και σε αυτό, δεν μιλάω σαν ειδικός, αλλά σας δίνω συμβουλές βάση όσων έχω ζήσει. Ουσιαστικά παρακάτω θα διαβάσετε μια λίστα με πράγματα που έμαθα από την –πρόσφατη- εμπειρία μου και άλλα, για τα οποία θα ήθελα κάποιος να με είχε συμβουλέψει πριν. Οπότε πάμε να ξεκινήσουμε:

Ας ξεκινήσουμε από τα απλά. Όσοι δεν έχετε πάει ποτέ σε παρουσίαση βιβλίου, συνοπτικά αυτό που συμβαίνει είναι ότι μαζεύεται κόσμος, αγοράζει το βιβλίο και ακούει τον συγγραφέα και τους ομιλητές (συγγραφείς, φιλολόγους, ηθοποιούς, εκδότες κ.ο.κ.) να μιλούν λίγο για την ιστορία. Βγαίνουν κάποιες φωτογραφίες, υπογράφονται αντίτυπα, πάει ο καθένας σπίτι του. Τόσο απλά!

Τώρα πάμε και στα πιο επιμέρους θέματα:

Οργάνωση:

Ακόμα και αν δεν είστε οργανωτικός τύπος, καλύτερα να κάνετε κάτι μόνοι σας, παρά να αφήνετε άλλους να το κάνουν για εσάς. Έτσι θα ξέρετε (και θα μπορείτε να εξηγήσετε και στους άλλους) ακριβώς πως θέλετε να γίνουν τα πράγματα και δεν θα έχετε αμφιβολίες για το αν όντως έχει σωστή συνεννόηση.

Οργανώστε μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια. Από το πάνελ των ομιλητών και το σημείο μέσα στο μαγαζί όπου θα πωλούνται τα βιβλία, μέχρι την ακριβή ώρα που θα παίξει κάποιο βίντεο ή που θα μιλήσει ο καθένας. Η παρουσίαση είναι δική σας και κανείς δεν ξέρει καλύτερα από σας τι «πρέπει» να γίνει. Αν από την άλλη δεν έχετε πείρα, μπορείτε να το συζητήσετε με κάποιον που έχει παρευρεθεί σε πολλές, αλλά και πάλι, εσείς γνωρίζετε καλύτερα. Και σε τελική ανάλυση, ακόμα και αν κάτι δεν είναι ακριβώς όπως «υποτίθεται» ότι θα έπρεπε, δεν θα ενδιαφερθεί και κανείς. Από τη στιγμή που νιώθετε εσείς άνετα, όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα.

Πρόγραμμα:

Θεωρώ ότι το καλύτερο είναι να ξεκινήσετε με ένα βίντεο- τρέιλερ του βιβλίου, μετά το αρχικό, τυπικό καλωσόρισμα, να συνεχίσετε με τα όσα έχετε να πείτε και να κλείσετε με ερωτήσεις. Ενδιάμεσα μπορούν να διαβαστούν ορισμένα αποσπάσματα από το βιβλίο, αλλά σε αυτό θα αναφερθώ αργότερα.

Όλοι οι ομιλητές θα πρέπει να γνωρίζουν το πρόγραμμα και τον χρόνο που τους «επιτρέπεται» να μιλήσουν. Καλώς ή κακώς, όταν παρευρίσκεσαι σε μια παρουσίαση ενός νέου βιβλίου, το οποίο δεν είχες ακόμα την ευκαιρία να διαβάσεις, οι πιθανότητες δείχνουν ότι θα βαρεθείς πολύ εύκολα. Οπότε, για να αποτραπεί αυτό, η παρουσίαση θα πρέπει να είναι σύντομη και ενδιαφέρουσα. Αυτό όμως θα το αναλύσουμε αργότερα.

Κάντε κάποιες πρόβες με τους ομιλητές σας, αν όμως κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό, ζητήστε τους να προετοιμάσουν τους λόγους τους λίγο νωρίτερα και να χρονομετρήσουν το πόσο θα τους πάρει για να πουν όσα θέλουν. Αν ο χρόνος είναι λίγος, ζητήστε τους να συμπληρώσουν κάτι, αν είναι πολύς, προτείνετε να κόψουν μερικά κομμάτια.

Συνυπολογίστε τον χρόνο που θα σας πάρει να απαντήσετε τις ερωτήσεις του κοινού, οι οποίες μπορεί να είναι πολλές, ελάχιστες ή μηδαμινές.

Λόγοι:

• Λόγοι ομιλητών:

Συνήθως στις παρουσιάσεις παρευρίσκονται δύο ομιλητές (πέρα από τον εκδότη). Ο ένας μιλάει για τον συγγραφέα και ο άλλος για την ιστορία. Φυσικά κάνετε ό,τι θέλετε και αλλάζετε τόσο τον αριθμό των ομιλητών, όπως και τα θέματα για τα οποία «υποτίθεται» ότι πρέπει να μιλούν, όπως σας αρέσει. Παρόλα αυτά θα συμβούλευαν να μην έχετε πολύ κόσμο για να μιλήσει.

Τώρα όσον αφορά τους λόγους που θα εκφωνήσουν. Συζητήστε το πριν μαζί τους και (συν)αποφασίστε για τα σοβαρά θέματα τα οποία θα πρέπει να καλυφθούν κατά τη διάρκεια της ομιλίας. Αν νομίζετε ότι υπάρχει κάτι που θέλετε οπωσδήποτε να συμπεριλάβουν στο λόγους τους, ζητήστε το τους.

Αποφύγετε να «μπείτε» πολύ βαθιά μέσα στο βιβλίο. Αν είναι η πρώτη σας παρουσίαση, πιθανότητα ελάχιστοι θα το έχουν διαβάσει, οπότε κανείς δεν θα έχει ιδέα για τι πράγμα μιλάτε. Ζητήστε τους να περιοριστούν και να πουν λίγα βασικά πράγματα για την πλοκή και να παρουσιάσουν συνοπτικά τους χαρακτήρες.

Προσπαθήστε να οργανώσετε έτσι την παρουσίαση, ώστε να φαίνεται περισσότερο σαν συζήτηση, παρά σαν μια απλή βαρετή ομιλία.

• Ο δικός σας λόγος:

Μετά από αυτή την πρώτη παρουσίαση, μπορώ να πω ότι αν άλλαζα κάτι θα ήταν το πόσο μίλησα. Καλύτερα είναι να μιλήσει κατά κύριο λόγο ο συγγραφέας, δεδομένου ότι πρώτον ξέρει καλύτερα απ’ τον καθένα το βιβλίο και δεύτερον επειδή όσοι παρευρίσκονται πιθανότητα θέλουν να ακούσουν μόνο εκείνον.

Δεδομένου ότι οι ομιλητές έχουν ήδη καλύψει το θέμα της πλοκής, εσείς ασχοληθείτε με την σχέση σας με την ιστορία και την εμπειρία της έκδοσης.

Καταλαβαίνω ότι έχετε άγχος (πραγματικά το καταλαβαίνω), αλλά δεν υπάρχει λόγος. Προσωπικά, αν μπορούσα να το κάνω ξανά όλο από την αρχή, θα το έκανα, μόνο και μόνο επειδή πλέον ξέρω ότι δεν είναι κάτι τρομερό. Μετά από λίγο συνηθίζεις πάνω στη σκηνή και, το κυριότερο, ζεις μία από τις μεγαλύτερες μέρες της ζωής σου. Η παρουσίαση ενός βιβλίου, είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο σημαντικές εμπειρίες για έναν συγγραφέα και είναι κρίμα, που τουλάχιστον στην πρώτη, καταλήγουμε να μην ευχαριστιόμαστε καθόλου το συναίσθημα λόγω άγχους.

Tip: Όσον αφορά τη δική μου παρουσίαση, θεωρώ πως βοήθησε πολύ το γεγονός ότι μίλησα προς το τέλος της παρουσίασης. Στην αρχή είχαν το λόγο οι ομιλητές, οπότε, όταν τελικά έφτασε η σειρά μου, ένιωθα ήδη πιο άνετα πάνω στη σκηνή.

Ερωτήσεις:

Κάποιοι συγγραφείς δίνουν τη δυνατότητα στο κοινό να τους κάνει ερωτήσεις και κάποιοι άλλοι όχι. Προσωπικά βρίσκω πιο ενδιαφέρον το πρώτο. Ετοιμάστε μια λίστα με ερωτήσεις παρέα με τους ομιλητές σας και όταν έρθει η ώρα αφήστε τους να σας κάνουν κάποιες απ’ αυτές. Διακόψτε για λίγο και ζητήστε από το κοινό να ρωτήσει και αυτό. Αν υπάρξει ανταπόκριση, μια χαρά, αν όχι, συνεχίστε με τις υπόλοιπες.

Προσπαθήστε να καλύψετε θέματα που δεν αναφέρθηκαν στους λόγους σας, καθώς και τις κλασικές ερωτήσεις: Πόσο καιρό σου πήρε να γράψεις το βιβλίο, πως το εμπνεύστηκες κλπ.

Tip: Αφήστε τις πιο «εύκολες» ερωτήσεις για το κοινό. Είναι αρκετά δύσκολο να πάρεις απόφαση να ρωτήσεις κάτι για το οποίο δεν έχεις ιδέα. Το καλύτερο που μπορεί να κάνει ο συγγραφέας είναι να σε «αφήσει» να ρωτήσεις τα βασικά και να απαντήσει τα υπόλοιπα, απορίες που δεν είχες φανταστεί ότι μπορείς να έχεις, με τη βοήθεια των ομιλητών του.

Οπτικοακουστικό Υλικό:

• Βίντεο:

Θεωρώ απαραίτητο να παιχτεί ένα βίντεο- τρέιλερ του βιβλίου. Το κοινό θα πάρει μια ιδέα για το τι ακριβώς συμβαίνει και παράλληλα θα είναι ένας ενδιαφέρον τρόπος να τους κεντρίσετε το ενδιαφέρον. Απλά βεβαιωθείτε ότι το βίντεο δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλο.

• Απόσπασμα απ’ το βιβλίο:

Δεν είναι απαραίτητο, αλλά σίγουρα έχει ενδιαφέρον. Μπορεί είτε να κεντρίσει το ενδιαφέρον, είτε να κάνει το κοινό να βαρεθεί απελπιστικά.

Διαλέξτε μικρά αποσπάσματα, που δεν αποκαλύπτουν πολλές πληροφορίες και δεν κάνουν spoiler (προφανώς). Αν είναι από την αρχή του βιβλίου, ακόμα καλύτερα. Μην διαβάσετε σκηνές δράσης, αλλά όχι και τελείως ανιαρά περιστατικά. Θέλετε κάτι που να τραβάει τον αναγνώστη και να αποτελεί αντιπροσωπευτικό κομμάτι του βιβλίου. Επίσης να διαβάζετε εύκολα. Η αλήθεια είναι ότι η σωστή επιλογή των αποσπασμάτων που θα διαβαστούν είναι δύσκολη, το κλειδί όμως είναι να μην είναι μεγάλα και να είναι λίγα. Γενικά το διάβασμα κουράζει.

Tip: Μην διαβάσετε όλα τα αποσπάσματα μαζί. Κάντε μικρά διαλλείματα ανάμεσα στους λόγους, για να ξεκουράσετε το κοινό.

Tip 2: Αν δεν διαβάσει κάποιος ηθοποιός, κάντε το εσείς. Εξασκηθείτε το σπίτι ώστε πρώτον να μην κάνετε λάθη, δεύτερον να σας βγαίνει αβίαστα το κείμενο και τρίτον να μπορέσετε να δώσετε μια πειστική, αλλά ΠΡΟΣΟΧΗ, όχι υπερβολική «ερμηνεία». Απλά προσπαθήστε να αντιγράψετε τον τρόπο με τον οποίο θα μιλούν οι χαρακτήρες ή ο αφηγητής της ιστορίας.

Άτομα:

Όπως είπα και παραπάνω, συνήθως στο πάνελ υπάρχουν ένας δύο ομιλητές, ο εκδότης και φυσικά ο συγγραφέας. Κάποιος απ’ αυτούς συντονίζει την όλη εκδήλωση, συνήθως ανοίγοντας την παρουσίαση και συστήνοντας τους ομιλητές.

Ανάλογα με το τι θέλει κάθε συγγραφέας, μπορεί να μιλήσει κάποιος ηθοποιός, ο οποίος θα διαβάσει αποσπάσματα από το βιβλίο. Συχνά κάποιος θα παίξει μουσική ή θα πει ένα τραγούδι. Προσωπικά δεν μου αρέσει κάτι τέτοιο, αλλά είναι στην ευχέρεια του καθενός.

Αυτά όλα κι όλα από μένα. Πριν κλείσω όμως, θέλω να δώσω μερικά ακόμα tips:

• Δεν είναι απαραίτητο η παρουσίαση να είναι κάτι το σοβαρό. Δεν έχετε να αποδείξετε τίποτα σε κανένα. Ουσιαστικά αυτό που θέλετε να κάνετε είναι να περάσετε καλά εσείς και οι καλεσμένοι σας. Οπότε μην προσπαθείτε να δείχνετε σοβαρός ή έξυπνος ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο.
  
• Προσπαθήστε να βρείτε ομιλητές τους οποίους γνωρίζετε, έστω και λίγο και νιώθετε άνετα μαζί τους. Η συζητήσεις σας πάνω στη σκηνή θα πάνε καλύτερα και θα νιώθετε λιγότερο άγχος.
  
• Επαναλαμβάνοντας κάτι που είπα παραπάνω: Δεν υπάρχει λόγος να αγχώνεστε. Πραγματικά κανένας. Αποδεχτείτε από πριν ότι δεν μπορούν να πάνε όλα τέλεια. Μιλάμε για ζωντανό γεγονός και σίγουρα, όσο καλά και αν το έχετε προγραμματίσει, κάτι θα στραβώσει. Δεν πειράζει όμως αυτό.

Και κάπου εδώ όντως τελείωσε το άρθρο. Ελπίσω να σας άρεσε και να βοήθησα. Ξαναλέω δεν μιλάω σαν «ειδικός». Όλα τα παραπάνω προκύπτουν από περιορισμένη προσωπική εμπειρία.

Αυτή τη φορά δεν θα δεχτώ καμία ερώτηση και καμία απορία στα σχόλια. Αν δεν καταλάβατε κάτι, δεν με νοιάζει και αν τολμήσετε να ρωτήσετε, θα σας απαγορευτεί η είσοδος στο blog για πάντα. Αυτά, ελπίζω να βοήθησα και καλή πρωταπριλιά!

Εύη Φρυγανά