Συνέντευξη με την Έλενα Παπαδοπούλου

Ένα μόνο γράμμα ήταν αρκετό για να φέρει τα πάνω κάτω στη ζωή της Κατερίνας. Ένα κομμάτι χαρτί, γραμμένο με προσμονή από τον εφτάχρονο γιο της. Λέξεις από μελάνι που άνοιξαν τις ρωγμές και άφησαν το παρελθόν να ξεχυθεί και να την κατασπαράξει.

Πρόσωπα που πέρασαν αλλά δεν λησμονήθηκαν ποτέ αρχίζουν να έρχονται στο προσκήνιο. Από τη μία ο Νίκος, το στήριγμά της σε μία από τις πιο δύσκολες περιόδους της ζωής της, και από την άλλη ο Γρηγόρης, η προσωποποίηση του εφιάλτη της, ο άνδρας που στοίχειωσε μέχρι και το τελευταίο κύτταρό της. Ένα άγγιγμα αγάπης και ένα άλλο γεμάτο πόνο και μίσος…

Αυτήν τη φορά, όμως, πρέπει να παλέψει. Για τον Άγγελο, που ρωτά αν ο πατέρας του γνωρίζει για εκείνον. Για τον εαυτό της, που αγωνίζεται να πάρει μια ανάσα μέσα από τη σκοτεινή θάλασσα των αναμνήσεων. Και για έναν νέο έρωτα που γεννιέται και πρέπει να πατήσει σε πιο σταθερές βάσεις.

 

Η Έλενα Παπαδοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα όπου και σπούδασε Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ φοίτησε δύο εξάμηνα στο πανεπιστήμιο του Λοτζ της Πολωνίας στο τμήμα Λογοτεχνίας και Κινηματογράφου. Ξεκίνησε να γράφει στην ηλικία των επτά ετών, που δημιούργησε τον δικό της φανταστικό κόσμο. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της, παρακολούθησε το σεμινάριο δημιουργικής γραφής «Scripta Manent» και σύντομα ολοκλήρωσε το πρώτο της μυθιστόρημα. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια είναι επιμελήτρια, συγγραφέας και διαχειρίστρια στο λογοτεχνικό blog Moonlight Tales. Το διήγημά της «Ένας άγγελος γεννιέται» έχει δημοσιευτεί σε τοπική εφημερίδα, ενώ το ποίημά της «Το Ρολόι Χτυπάει Μεσάνυχτα» έχει συμπεριληφθεί σε συλλογικό έργο. Όταν δεν γράφει, ασχολείται με ποικίλους δημιουργικούς τομείς, όπως ο χορός και η ζωγραφική, ή διαβάζει. Η ιδανική της μέρα περιλαμβάνει μια μεγάλη κούπα τσάι ή καφέ, μια πολύχρωμη κουβέρτα και ένα καλό βιβλίο.

 

 

 

1.    Πες μας δυο λόγια για το βιβλίο σου.

Εδώ και αρκετά χρόνια έχουμε κάνει αυτή την ερώτηση σε δεκάδες συγγραφείς και νομίζω τώρα συνειδητοποιώ ακριβώς πόσο δύσκολη είναι. Απαιτώ να την αλλάξουμε!

*Παίρνει βαθιά ανάσα και πατάει με μίσος τα γράμματα στο πληκτρολόγιο.

Το «Ένα Μόνο Γράμμα» είναι ένα κοινωνικό μυθιστόρημα, παρότι έχει και στοιχεία από άλλα είδη όπως τα ρομαντικά και του μυστηρίου, και βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Περιστρέφεται γύρω από τη ζωή της Κατερίνας, η οποία είναι μία νέα, ανύπαντρη μαμά ενός επτάχρονου αγοριού. Οι ισορροπίες στη ζωή της ανατρέπονται όταν ο γιος της Άγγελος της ζητάει να γράψει ένα γράμμα στον μπαμπά του. Ένα τόσο μικρό πράγμα πυροδοτεί μια σειρά εξελίξεων που οδηγούν την Κατερίνα στα επικίνδυνα μονοπάτια του παρελθόντος, πίσω σε ανθρώπους και γεγονότα που παλεύει να ξεχάσει.

 

2.    Ποια είναι η κυριότερη πηγή έμπνευσής σου και τι σε έκανε να ξεκινήσεις τη συγκεκριμένη ιστορία;

Η συγκεκριμένη ιστορία είναι μόλις η δεύτερη που έγραψα ποτέ. Γράφτηκε σε έξι βδομάδες λίγο μετά τα καλοκαιρινά της γ’ λυκείου, επειδή στο μάθημα των αγγλικών η καθηγήτριά μου μου είχε αφηγηθεί την ιστορία μιας στενής της φίλης. Πέρασαν μήνες μέχρι να την αρχίσω, αλλά κλωθογύριζε στο μυαλό μου διαρκώς και έτσι τελικά το πήρα απόφαση. Το βιβλίο ήταν τότε μόλις 25.000 λέξεις και αφού ολοκληρώθηκε μπήκε στο συρτάρι όπου και παρέμεινε για 4 χρόνια. Το 2020, μετά από προτροπή ενός εκδοτικού οίκου που επικοινώνησε μαζί μου, το έβγαλα από εκεί και πρακτικά το έγραψα από την αρχή, αφού μέσα σε αυτόν τον καιρό εγώ είχα αλλάξει πάρα πολύ. Έτσι, παρότι τα γεγονότα παρέμειναν ως επί το πλείστον ίδια, το βιβλίο επικεντρώθηκε στον ψυχισμό της Κατερίνας, τον οποίο προσπάθησα να αποδώσω με σεβασμό τόσο στην ιστορία μου όσο και στην πραγματική «Κατερίνα» και όλες τις «Κατερίνες» εκεί έξω.

 

3.    Αν μπορούσες, τι συμβουλή θα έδινες στον εαυτό σου όταν ξεκίνησες να γράφεις;

Νομίζω θα γλίτωνα από πολλά δάκρυα και πολύ κόπο (και εγώ και οι βήτα αναγνώστες μου) αν από την αρχή είχα πάρει την απόφαση να ξαναγράψω το βιβλίο αντί να το επιμελούμαι ξανά και ξανά, προσθέτοντας, αφαιρώντας, προχωρώντας και γυρνώντας πίσω κάθε πέντε κεφάλαια. Η δεύτερη συμβουλή που θα μου έδινα είναι να κρατάω μικρό καλάθι και να μην αφήνω την αποτυχία, ή τον φόβο αυτής, να με πηγαίνει πίσω.

 

4.    Τι λογοτεχνικό είδος σού αρέσει να διαβάζεις και ποιο προτιμάς όταν γράφεις;

Πριν λίγο καιρό, μοιράστηκα με έναν πολύ αγαπημένο μου συγγραφέα το οπισθόφυλλο του βιβλίου και μου είπε αυτολεξεί: «Σε έχω συνδυάσει τόσο πολύ με τον χώρο του φανταστικού που μου φαίνεται περίεργο που δεν είναι φαντασίας». Στον ελεύθερό μου χρόνο, λοιπόν, διαβάζω όσα περισσότερα βιβλία φαντασίας μπορώ. Όταν γράφω, δεν έχω συγκεκριμένο είδος. Μου αρέσει να ασχολούμαι με τις ανθρώπινες σχέσεις είτε αυτές συνδυάζονται με φαντασία, μυστήριο κ.α.

 

5.    Επίλεξε ένα: τι είναι πιο σημαντικό σε μια ιστορία; Ο πρωταγωνιστής, οι δευτερεύοντες χαρακτήρες ή ο ανταγωνιστής;

Δε νομίζω ότι μπορώ να διαλέξω. Και θα εξηγήσω γιατί. Χωρίς τον πρωταγωνιστή, ο αναγνώστης δεν μπορεί να ταυτιστεί με τα γεγονότα, άρα το βιβλίο καταλήγει να μοιάζει με ξερό ψωμί. Οπότε ένας πρωταγωνιστής τρισδιάστατος με προτερήματα, ελαττώματα και εξέλιξη είναι πολύ σημαντικός. Ας τον ονομάσουμε φρεκσοψημένο ψωμί. Σκέτο όμως ακόμα και αυτό μπορεί να θεωρηθεί βαρετό (καλύτερο από το ξερό, βέβαια). Πρέπει να βάλουμε λίγη μερέντα στην εξίσωση, τον ανταγωνιστή, που θα δημιουργήσει προβλήματα για τον κεντρικό χαρακτήρα. Αλλιώς θα ήταν όλα τέλεια, η ζωή του θα ήταν φοβερή και κανένας δε θα ήθελε να διαβάσει για αυτή. Μια φέτα με μερέντα ακούγεται πολύ καλύτερη, αλλά δεν είναι ολοκληρωμένη χωρίς φρέσκες φράουλες (δευτερεύοντες χαρακτήρες) οι οποίες ανάλογα το κομμάτι μία δημιουργούν γλυκές και μία ξινές στιγμές για τον πρωταγωνιστή. Φέρνουν λίγη ποικιλία με τις διαφορετικές φωνές τους και μας θυμίζουν ότι ο κόσμος δεν περιστρέφεται γύρω από τη Μαιρούλα, που μόλις ανακάλυψε ότι είναι μάγισσα, ενώ την κυνηγά ο μισητός συμμαθητής της να της κλέψει τις δυνάμεις. Και ναι, μόλις ξόδεψα τουλάχιστον σαράντα πέντε δευτερόλεπτα από τη ζωή σας επειδή δεν μπορώ να επιλέξω ένα πράγμα.

 

6.    Σε ποια ηλικία ξεκίνησες να γράφεις;

Συνήθιζα να λέω στα 16 μου, ωστόσο η αλήθεια είναι ότι ξεκίνησα στα επτά, όταν πήγαινα δευτέρα δημοτικού. Το θυμάμαι σαν να ήταν χθες, διότι είχα γράψει τετρασέλιδη έκθεση σε πρώτο πρόσωπο. Υποτίθεται είχα βρεθεί σε ένα κάστρο πάνω σε σύννεφο, στο οποίο κατοικούσε ένας απόμακρος αλλά καλός πρίγκιπας τον οποίο παντρεύτηκα στο τέλος. Τώρα θα μου πείτε για το θυμάμαι αυτό… Γιατί τον έλεγαν πρίγκιπα Γιάννη, πηγαίναμε στην ίδια τάξη και η δασκάλα με έβαλε να διαβάσω όλη την έκθεση μπροστά σε όλους! Και κάπως έτσι ξεκίνησε ένας μεγάλος έρωτας! Ψέμα, φυσικά. Μόνο παιδικά τραύματα μου έμειναν από αυτήν την πρώτη συγγραφική απόπειρα την οποία βρήκα πρόσφατα και ας πούμε πως μου σηκώθηκε η τρίχα κάγκελο. Να μια ακόμα συμβουλή: μην ξαναδιαβάζετε παλιά σας έργα. Μην. Το. Κάνετε.

 

7.    Επίλεξε ένα: τι είναι πιο κρίσιμο για την επίτευξη ενός καλού βιβλίου; Η ικανότητα γραφής, η φαντασία ή η σκληρή δουλειά;

Δε νομίζω ότι φτάνει μόνο ένα, αλλά το σημαντικότερο για εμένα είναι η σκληρή δουλειά. Αρχικά, πιστεύω ότι η φαντασία είναι κάτι που καλλιεργείται. Τα ερεθίσματα που δεχόμαστε ως παιδιά παίζουν καταλυτικό ρόλο σε αυτό, αλλά ο καθένας μπορεί να ονειρεύεται στον ξύπνιο του. Η ικανότητα γραφής είναι και αυτή κάτι που δουλεύεται, αφού υπάρχουν σεμινάρια που μπορεί να παρακολουθήσει κανείς, βιβλία που μπορεί να διαβάσει κ.α. Όμως, για να γράψει κανείς ένα καλό βιβλίο, και τονίζω το καλό, πρέπει να στρωθεί, να δημιουργήσει την πρώτη εκδοχή και μετά να τη δει ξανά και ξανά. Εκεί είναι που αρχίζει πραγματικά η συγγραφή.

 

8.    Γιατί γράφεις;

Ωραία! Ρωτήστε με και άλλα πράγματα που δεν μπορώ να απαντήσω. Θα μπορούσα να πω πως είναι ένα χόμπι που με χαλαρώνει και με ευχαριστεί (ψέματα, καμία χαλάρωση) ή πως γράφω για να ζήσω νέες εμπειρίες και να ξεφύγω από την καθημερινότητα. Όμως η αλήθεια είναι ότι γράφω, γιατί δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνομαι τον κόσμο γύρω μου αλλά και τον ίδιο μου τον εαυτό. Δεν μπορώ να σκεφτώ ούτε μια στιγμή της ζωής μου που να μην έγραφα. Όταν συμβαίνουν άσχημα πράγματα, το μολύβι είναι εκεί και με περιμένει, όταν είμαι χαρούμενη, όταν βαριέμαι, όταν οι σκέψεις μου προσπαθούν να με τρελάνουν και όταν το μυαλό μου τρέχει.

 

9.    Πρότεινε ένα βιβλίο που θεωρείς ότι πρέπει να διαβάσει κάθε συγγραφέας και ένα κάθε αναγνώστης.

Προτείνω σίγουρα το «Αγαπητέ Θεέ» σε όλους τους συγγραφείς, διότι είναι ένα βιβλίο με καταπληκτικό αφηγητή που δείχνει πως στην πραγματικότητα δε χρειάζονται και πολλά λόγια, για να πεις μια μοναδική ιστορία. Όσο για τους αναγνώστες, πόσο δύσκολη ερώτηση! Δεν μπορώ να προτείνω μόνο ένα! Θα κλάψω.

Αν σου αρέσουν τα βιβλία φαντασίας, προτείνω σίγουρα τη σειρά του Β.Ν. Συράκη, «τα Παιχνίδια των θεών» και την Πτώση της Εύας, της Ράνιας Ταλαδιανού. Αν σου αρέσουν τα αστυνομικά, προτείνω οτιδήποτε έχει γράψει η Εύη Φρυγανά (Δείπνο Δολοφόνων, ο Κήπος με τους Υάκινθους) και τις Ημιζωές του Νίκου Αγαθαγγελίδη. Από δυστοπικά προτείνω σίγουρα τη Μετάλλαξη της Ναταλίας Βαϊοπούλου. Ζητάω προκαταβολικά συγγνώμη αν μόλις μεγάλωσα υπερβολικά την tbr λίστα σου.

 

10.  Τι πρέπει να περιμένουμε από εσένα στο μέλλον;

Η αλήθεια είναι ότι δεν τελειώνω ποτέ τις ιστορίες μου, ακόμα και αφότου μπει η λέξη τέλος. Αυτό ομολογουμένως είναι ένα πρόβλημα. Έχω, λοιπόν, στα σκαριά μια τριλογία φαντασίας, μια τριλογία φαντασίας-ρομαντική, δύο κοινωνικά και δύο ακόμα ιδέες για ένα δυστοπικό και ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Σε αυτό το σημείο να πω ότι λόγω δουλειάς έχω σταματήσει προσωρινά το γράψιμο, πέρα από μικρά κομμάτια εδώ και εκεί που δεν εντάσσονται στα προαναφερθέντα. Ελπίζω όμως μέσα στο καλοκαίρι να δουλέψω το ένα από τα δύο κοινωνικά, το οποίο για πρώτη φορά στη συγγραφική μου πορεία έχει τίτλο από την αρχή!

 

11.  Πώς μπορούν να επικοινωνήσουν οι αναγνώστες μαζί σου;

Ο πιο έμπιστος τρόπος είναι το ταχυδρομικό περιστέρι. Ωστόσο, απαντώ και στο Instagram  και στο Facebook.