Όπως έχουμε καταλάβει μέχρι τώρα, η αυτοέκδοση περιλαμβάνει όλες τις αρμοδιότητες που σχετίζονται με την έκδοση και δημοσίευση ενός βιβλίου. Με λίγα λόγια, αν αποφασίσεις να πάρεις αυτόν τον δρόμο, εσύ θα είσαι υπεύθυνος για τον σχεδιασμό του εξωφύλλου, αλλά και για την προώθηση του βιβλίου σου. Βέβαια, όπως εξήγησα και στο προηγούμενο κεφάλαιο, δε σημαίνει ότι πρέπει ή ότι θα έπρεπε να τα κάνεις όλα εσύ. Για παράδειγμα, εάν δεν έχεις έφεση στον σχεδιασμό εξωφύλλων, είναι πολύ προτιμότερο να δώσεις 50 δολάρια σε έναν σχεδιαστή, για να σου φτιάξει ένα αξιόλογο εξώφυλλο που θα σου φέρει πωλήσεις. Συνοπτικά, η αυτοέκδοση του βιβλίου σου είναι σαν να έχεις τη δική σου επιχείρηση και να πουλάς τα δικά σου προϊόντα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Πότε, όμως, δεν είναι για σένα και σε ποιες περιπτώσεις θα πρέπει να την αποφύγεις;
Σε περίπτωση που θέλεις να λάβεις μέρος σε λογοτεχνικά βραβεία και σε απασχολούν αυτού του είδους οι τίτλοι, όπως «πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας της χρονιάς», τότε η αυτοέκδοση μάλλον δεν είναι για σένα.
Σε περίπτωση που δεν μπορείς ή δε θέλεις να καταβάλεις εσύ τα κόστη παραγωγής. Όπως είπαμε, ένας παραδοσιακός οίκος αναλαμβάνει τα πάντα και θα ήταν καλή επιλογή σε αυτήν την περίπτωση.
Σε περίπτωση που θες να εξασφαλίσεις διανομή σε πολλά και μεγάλα φυσικά καταστήματα. Όχι ότι δεν μπορείς και εσύ να στείλεις το βιβλίο σου σε φυσικά καταστήματα, αλλά σε καμία περίπτωση δε θα βρίσκεται σε τόσα πολλά σημεία πώλησης.
Αδιαμφισβήτητα όσοι εκδίδονται από παραδοσιακούς εκδοτικούς οίκους θεωρούνται ως συγγραφείς μεγαλύτερου κύρους, σε σχέση με όσους κάνουν αυτοέκδοση. Εάν, λοιπόν, το συγγραφικό κύρος παίζει κυρίαρχο ρόλο στη συγγραφική σου πορεία, τότε ενδεχομένως θα έπρεπε να αποκλείσεις την επιλογή της αυτοέκδοσης.
Πριν, όμως, σκεφτείς ότι η αυτοέκδοση δεν έχει κανένα πλεονέκτημα και αποφασίσεις να στείλεις το χειρόγραφό σου, περίμενε μισό λεπτό, μιας και θα δούμε κάποια από τα πλεονεκτήματα που κάνουν την αυτοέκδοση πραγματικά θελκτική.
Έσοδα από πωλήσεις.
Όπως αναφέραμε αρκετές φορές μέχρι τώρα, η αυτοέκδοση κοστίζει και μπορεί να είναι πολύ ακριβή σε σχέση με την παραδοσιακή έκδοση, μιας και εσύ πρέπει να χρηματοδοτήσεις τα πάντα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το κόστος μιας αυτοέκδοσης είναι γύρω στα 1.500 ευρώ. Παρόλα αυτά, θα δούμε εναλλακτικές που μπορούν να κατεβάσουν αυτό το κόστος αρκετά. Με την αυτοέκδοση έχεις τη δυνατότητα να κρατάς εσύ την πλειοψηφία των εσόδων, σε αντίθεση με το 7% έως 12% που δίνουν οι παραδοσιακοί εκδότες σε πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς – και αυτό αφού καλύψουν τα έξοδά τους. Συνοψίζοντας, με την αυτοέκδοση πρέπει να ξοδέψεις χρήματα για να βγάλεις χρήματα και υπάρχει μεγάλο ρίσκο, ιδιαίτερα στις πρώτες προσπάθειες, να μπεις μέσα. Στην παραδοσιακή έκδοση, ωστόσο, ο εκδοτικός οίκος παίρνει τη μερίδα του λέοντος και σε περίπτωση που δεν πουλήσεις αρκετά, το οποίο είναι και το πιο πιθανό, τότε όλος ο κόπος που έχεις κάνει για να γράψεις το βιβλίο σου μπορεί να πάει χαμένος και να μην πάρεις ούτε ένα ευρώ.
Γρηγορότερη έκδοση.
Σε περίπτωση που δεν μπορείς να περιμένεις μήνες προκειμένου να λάβεις μία θετική ή αρνητική απάντηση από έναν παραδοσιακό εκδοτικό οίκο, στην αυτοέκδοση μπορείς σχετικά άμεσα να φέρεις το βιβλίο σου μπροστά στα χέρια των αναγνωστών. Αν και έχω δει περιπτώσεις όπου στην παραδοσιακή έκδοση η όλη διαδικασία μπορεί να κρατήσει μόλις ένα τρίμηνο, ενδέχεται να περιμένεις και κάνα-δυο χρόνια, ώστε το βιβλίο σου να βρεθεί στα ράφια των βιβλιοπωλείων. Αυτό εξαρτάται από το πότε έχει προγραμματίσει ο εκδοτικός οίκος να βγάλει το βιβλίο σου. Με λίγα λόγια, η αυτοέκδοση είναι πολύ πιο γρήγορη διαδικασία κι οι αναγνώστες σου μπορούν άμεσα να διαβάσουν το βιβλίο σου.
Δημιουργικός έλεγχος.
Ένας παραδοσιακός εκδοτικός οίκος, για να ανταποκριθεί στο αναγνωστικό του κοινό, είναι πολύ πιθανό να σου ζητήσει να κάνεις αλλαγές στην ιστορία σου, οι οποίες μπορεί να μη σου αρέσουν. Στην αυτοέκδοση από την άλλη, εσύ έχεις τον απόλυτο έλεγχο και δε χρειάζεται να περιμένεις για την έγκρισή τους προκειμένου να το δημοσιεύσεις. Επομένως, η αυτοέκδοση εξασφαλίζει τον απόλυτο δημιουργικό έλεγχο πάνω στο έργο σου, μα από την άλλη αυτό έρχεται με μεγάλη ευθύνη. Στην παραδοσιακή έκδοση, ο εκδοτικός οίκος έχει την τελευταία λέξη για το τι θα δημοσιευθεί.
Αναγνωστικό κοινό.
Συνήθως ένας παραδοσιακός εκδοτικός οίκος μπορεί να σου δώσει τη μέγιστη δυνατή αναγνωρισιμότητα και αναγνωσιμότητα που περιμένεις. Παρόλα αυτά, μπορεί το χειρόγραφό σου εκείνην τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο να μην είναι προτεραιότητα, οπότε να μην προωθηθεί και καθόλου. Αντίθετα, μέσα από την αυτοέκδοση θα μπορέσεις να καλλιεργήσεις το προσωπικό σου κοινό και να απευθυνθείς σε πολύ συγκεκριμένες αγορές.
Συμπερασματικά, η παραδοσιακή έκδοση έχει αδιαμφισβήτητα περισσότερες διασυνδέσεις και μπορεί να σε εκτοξεύσει, ενώ με την αυτοέκδοση θα σου πάρει πολύ περισσότερο χρόνο να φτιάξεις το δικό σου κοινό. Συνήθως, όμως, στη δεύτερη περίπτωση είναι πιο πιστοί αναγνώστες και θα αγοράσουν περισσότερα βιβλία σου.
Από το συγκεκριμένο κεφάλαιο θα ήθελα να κρατήσεις πως η αυτοέκδοση είναι ο πιο εφικτός και πολλές φορές ο πιο ικανοποιητικός δρόμος για την πλειοψηφία των συγγραφέων στις μέρες μας. Εάν το όνειρό σου είναι να εκδοθείς παραδοσιακά, τότε σίγουρα θα πρέπει να το προσπαθήσεις τουλάχιστον πριν καταφύγεις στην αυτοέκδοση ή στη συνέκδοση. Κανένας δε σε εμποδίζει και η αποστολή χειρογράφων σε εκδοτικούς οίκους είναι δωρεάν. Ελπίζοντας, λοιπόν, ότι έχεις αποκτήσει την κατάλληλη αυτοπεποίθηση, ας πάμε στο επόμενο κεφάλαιο, όπου θα δούμε τι χρειάζεται να προσέξουμε πριν αυτοεκδώσουμε το βιβλίο μας.
Συμπερασματικά, η παραδοσιακή έκδοση έχει αδιαμφισβήτητα περισσότερες διασυνδέσεις και μπορεί να σε εκτοξεύσει, ενώ με την αυτοέκδοση θα σου πάρει πολύ περισσότερο χρόνο να φτιάξεις το δικό σου κοινό. Συνήθως, όμως, στη δεύτερη περίπτωση είναι πιο πιστοί αναγνώστες και θα αγοράσουν περισσότερα βιβλία σου.
Από το συγκεκριμένο κεφάλαιο θα ήθελα να κρατήσεις πως η αυτοέκδοση είναι ο πιο εφικτός και πολλές φορές ο πιο ικανοποιητικός δρόμος για την πλειοψηφία των συγγραφέων στις μέρες μας. Εάν το όνειρό σου είναι να εκδοθείς παραδοσιακά, τότε σίγουρα θα πρέπει να το προσπαθήσεις τουλάχιστον πριν καταφύγεις στην αυτοέκδοση ή στη συνέκδοση. Κανένας δε σε εμποδίζει και η αποστολή χειρογράφων σε εκδοτικούς οίκους είναι δωρεάν. Ελπίζοντας, λοιπόν, ότι έχεις αποκτήσει την κατάλληλη αυτοπεποίθηση, ας πάμε στο επόμενο κεφάλαιο, όπου θα δούμε τι χρειάζεται να προσέξουμε πριν αυτοεκδώσουμε το βιβλίο μας.
Άλεξ Ίτσιος
Επιμέλεια: Άγγελος Αναγνωστόπουλος