Συνέντευξη με την Μαρία Κασιμάτη

Για τη Μάρω ο αγώνας της επιβίωσης ξεκινά από πολύ μικρή ηλικία. Από μία κακή συγκυρία της τύχης βρίσκεται, μαζί με την οικογένειά της, μέσα στη δίνη των γεγονότων της Γενοκτονίας των Αρμενίων, στο μακρινό Ντιγιάρμπακιρ της Ανατολίας. Κι ύστερα ξεκινά μια «οδύσσεια» που τη φέρνει αντιμέτωπη με νέες αντιξοότητες, ώσπου φτάνει στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου, όπου βιώνει τον απόηχο της Μικρασιατικής Καταστροφής, και, μέσα σε λίγα χρόνια, τα γεγονότα της Κατοχής και του Εμφυλίου. Κι αν η «τύχη ευνοεί τους τολμηρούς», η Μάρω αναμετρήθηκε πολλές φορές με μία άλλη πανίσχυρη και αμείλικτη δύναμη της ζωής, την ανάγκη.

Ένα μυθιστόρημα βασισμένο στην αληθινή ιστορία της Μαρίας Κωνσταντινίδου – Σεμερτζή.

…Τη Μελικέ δε θα την ξανάβλεπε ποτέ. Την είχαν πάρει. Η σκλαβωμένη Αρχόντισσα έπρεπε, φαίνεται, να υπηρετήσει και αλλού. Κάθε σπίτι και μία σκλάβα. Η Μάρω είχε μάθει όλες τις δουλειές πια, δε χρειαζόταν καθοδήγηση, δε χρειαζόταν βοήθεια, το κυριότερο, δε χρειαζόταν φιλία και ανάπαυλα. Αυτά είναι προνόμια που απολαμβάνουν μόνο οι ελεύθεροι, όχι οι σκλάβοι.

Χωρίς να της τα εξηγήσει όλα αυτά κανείς, η Μαρία τα είχε καταλάβει. Ήταν μία σκλάβα. Εκείνη την ημέρα που έκανε αυτή την παραδοχή, ασυνείδητα μέσα της άρχισε να σχεδιάζει και την απελευθέρωσή της. Ήταν σκλάβα, αλλά όχι για πολύ. Ήταν γεννημένη για να ζήσει ή να πεθάνει ελεύθερη.



Η Μαρία Κασιμάτη γεννήθηκε και μεγάλωσε στον Πειραιά. Είναι απόφοιτος του τμήματος Κλασικής Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και εργάζεται ως φιλόλογος στον ιδιωτικό τομέα. Από το 2019 συνεργάζεται με τον φιλολογικό ιστότοπο filologika.gr, όπου αρθρογραφεί και παραχωρεί εκπαιδευτικό υλικό. Είναι συγγραφέας – μαζί με τον Τάσο Χατζηαναστασίου - του ιστορικού βιβλίου «Πολεμώντας το ’21», Εναλλακτικές Εκδόσεις. Αγαπά τη ζωή και τη λογοτεχνία, και οι «Ρίζες» είναι η πρώτη προσωπική μυθιστορηματική της απόπειρα.














1. Πες μας δυο λόγια για το βιβλίο σου.


Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα, βασισμένο σε αληθινή ιστορία. Ουσιαστικά, ισορροπεί ανάμεσα στη βιογραφία και τη μυθοπλασία.


2. Ποια είναι η κυριότερη πηγή έμπνευσής σου και τι σε έκανε να ξεκινήσεις τη συγκεκριμένη ιστορία;


Τα προσωπικά βιώματα των ανθρώπων. Δεν υπάρχει τίποτα πιο αληθινό από το βίωμα κι αν αυτό μπορεί να μετουσιωθεί σε κάτι ωραίο – τέχνη – μεταβάλλεται σε βίωμα συλλογικό κι αποκτά αξία διαχρονική. Η πρωταγωνίστρια της ιστορίας μου, η Μάρω, είχε μία έμφυτη – ριζωμένη μέσα της θα μπορούσαμε να πούμε – και ακαταμάχητη θέληση για ζωή. Αυτή η εσωτερική δύναμη ενεργοποίησε από πολύ μικρή ηλικία δύο ισχυρά στοιχεία του χαρακτήρα της, το θάρρος και την αποφασιστικότητα. Διαβάζοντας την προσωπική της ιστορία κατάλαβα ότι ο χαρακτήρας του ανθρώπου καθορίζει σε μεγάλο βαθμό το πεπρωμένο του. Φυσικά, παίζουν ρόλο και οι εξωγενείς δυνάμεις, όπως η τύχη και η ανάγκη στην περίπτωση της Μάρως, αλλά εκείνη είχε αποφασίσει από πολύ νωρίς στη ζωή της «να ζήσει ή να πεθάνει ελεύθερη», κι αυτή η γενναία απόφαση, όταν μάλιστα γίνεται στάση ζωής, εμένα πάντα με συγκινεί. Θεωρώ πως η γενναιότητα είναι η πιο τίμια και αξιοπρεπής αντιμετώπιση της ζωής.


3. Αν μπορούσες, τι συμβουλή θα έδινες στον εαυτό σου όταν ξεκίνησες να γράφεις;


Δεν ξέρω τι συμβουλή θα του έδινα, αν γυρνούσα τον χρόνο πίσω. Θα σας πω όμως ότι στη διάρκεια της συγγραφής κοίταζα ένα κίτρινο χαρτάκι post it, το οποίο είχα κολλήσει στον τοίχο του γραφείου μου, κι αυτό με βοηθούσε πολύ. Το είχα γράψει σε μία άλλη στιγμή, σαν απόσταγμα κάποιων σκέψεων: Κάθε λογοτεχνικό έργο είναι ένα αυτόνομο και αυτοτελές σύμπαν. Και σε αυτό συμπλήρωσα την εξής πρόταση: Τώρα φτιάχνεις το δικό σου!


4. Τι λογοτεχνικό είδος σού αρέσει να διαβάζεις και ποιο προτιμάς όταν γράφεις;


Όλα τα είδη μου αρέσει να διαβάζω. Προτιμώ το μυθιστόρημα και την ποίηση.


5. Επίλεξε ένα: τι είναι πιο σημαντικό σε μια ιστορία; Ο πρωταγωνιστής, οι δευτερεύοντες χαρακτήρες ή ο ανταγωνιστής;


Αφού πρέπει να επιλέξω ένα, θα πω ο πρωταγωνιστής. Ωστόσο, χρειάζονται όλοι οι χαρακτήρες την ανάλογη προσοχή στη διάρκεια της συγγραφής.


6. Σε ποια ηλικία ξεκίνησες να γράφεις;


Στα 19


7. Επίλεξε ένα: τι είναι πιο κρίσιμο για την επίτευξη ενός καλού βιβλίου; Η ικανότητα γραφής, η φαντασία ή η σκληρή δουλειά;


Κι εδώ θα πω ένα, αλλά αυτό δεν αναιρεί τα άλλα δύο τα οποία είναι εξίσου σημαντικά και απαραίτητα. Θα πω την ικανότητα γραφής.


8. Γιατί γράφεις;


Γιατί το γράψιμο είναι το δεύτερο οξυγόνο μου και γιατί πιστεύω πως η διήγηση και η αναδιήγηση ιστοριών οδηγεί στην ίαση του πόνου που καταγράφεται κάθε μέρα στη ζωή και στην ιστορία του ανθρώπου.


9. Πρότεινε ένα βιβλίο που θεωρείς ότι πρέπει να διαβάσει κάθε συγγραφέας και ένα κάθε αναγνώστης.


Τον «Ερωτόκριτο» του Βιτσέντζου Κορνάρου και τον «Γιούγκερμαν» του Μ. Καραγάτση.


10. Τι πρέπει να περιμένουμε από εσένα στο μέλλον;


Όσο αναπνέω, θα γράφω! Αλλά χρειάζεται χρόνος για να αποκτήσει η έμπνευση μορφή. Όταν έρθει η ώρα, θα το μάθετε…


11. Πώς μπορούν να επικοινωνήσουν οι αναγνώστες μαζί σου;


Στον λογαριασμό μου στο fb (1) Maria Kassimati | Facebook