Πώς να γράψεις μια σκηνή δράσης

Μου ζήτησαν να γράψω ένα άρθρο για το πώς να γράψεις σκηνές  δράσης….

Δεν υπάρχει εγχειρίδιο για τη συγγραφή. Όποιος σας πει ότι μπορεί να σας διδάξει  είναι ψέμα , το μόνο που μπορεί να κάνει  είναι να σας μάθει να κατευθύνετε τη ροή των ιστοριών που ήδη υπάρχουν στο μυαλό σας.

Αν λοιπόν υπάρχει μια ιστορία που εκτυλίσσεται με φρενήρη ρυθμό στο νου σας και δεν μπορείτε να τη σταματήσετε, υπάρχει μόνο ένας τρόπος· αποτυπώστε την στο χαρτί. Μόλις το κάνετε θα δείτε τους ήρωες, τα λόγια και τις πράξεις τους να παίρνουν ζωή και τότε ως δια μαγείας η ιστορία θα συνεχίζεται στο μυαλό σας με νέο ρυθμό, δίνοντάς σας την ώθηση για τη συνέχεια τη συγγραφής.

Κάπως έτσι την ανακάλυψα κι εγώ και ομολογώ πως δεν έχω σταματήσει, γιατί απλά έγινε ανάγκη. Μέσα από τις περιγραφές λάτρεψα περισσότερο τις σκηνές δράσης. Δεν μπορώ να σας πω πώς να γράψετε τις δικές σας. Αυτό όμως που μπορώ να κάνω είναι να σας εξηγήσω τον τρόπο που τις αντιλαμβάνομαι και τις μεταφέρω στο χαρτί και ίσως τότε βρείτε κι εσείς μέσα από το άρθρο αυτό, το δικό σας στυλ γραφής για τις δικές σας μάχες.

Καταρχάς, πάντα, όταν μια ιστορία εκτυλίσσεται στο μυαλό μου και εμπεριέχει δράση, κάποιο τραγούδι πλαισιώνει τη σκηνή μέσα μου. Υπάρχει για να δώσει το κατάλληλο σασπένς και να κορυφωθεί σε όλα τα σωστά σημεία. Έτσι καθώς γράφω τη σκηνή, το τραγούδι αυτό το έχω στο repeat στον υπολογιστή και τα ακουστικά είναι σφηνωμένα στα αυτιά μου.

Επίσης, ένα σημαντικό στοιχείο για μένα όταν γράφω μία σκηνή δράσης είναι να τη “δω” ολοκληρωμένη, δηλαδή πως θα αρχίζει,πως θα τελειώνει, κάθε κίνηση του εκάστοτε χαρακτήρα ακόμη και το πιο ανεπαίσθητο γελάκι ή βλεφάρισμα. Όταν είμαι πλέον στο κατάλληλο mood για να γράψω και έχει ωριμάσει η ιστορία μέσα μου, παίρνω τη σκηνή και τη χωρίζω σε καρέ.

Ναι, σωστά! Σε καρέ, προχωρώντας την βήμα- βήμα και περιγράφοντας την κάθε μπουνιά και το κάθε αγκομαχητό, χωρίς όμως να χάνω τη ροή ή το δυναμισμό της κίνησης του εκάστοτε χαρακτήρα. Προσπαθώ  οι σκηνές μου αν και λεπτομερείς να μην γίνονται κουραστικές βάζοντας μέσα περισσότερα απ’ όσα θεωρώ απαραίτητα, έτσι ώστε να μην νιώθει ο αναγνώστης ότι χάνει τη δύναμη της στιγμής. Με τον ίδιο τρόπο δεν πρέπει να βιαζόμαστε να “κλείσουμε” τη σκηνή, παραλείποντας ακόμη και βασικά στοιχεία, διότι αμέσως το αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης και του αφήνει μια ανεκπλήρωτη γεύση από την εκάστοτε δράση που προσπαθούμε να τον βυθίσουμε.

Επομένως: μουσική, καρέ – καρέ, και περιγραφή σαν να είμαστε παρόντες και αόρατοι παρατηρητές. Αυτές είναι οι δικές μου τεχνικές. Δοκιμάστε τες στη ροή της ιστορίας σας και μπορεί να βρείτε το δρόμο προς τη γέννηση του πρώτου συγγραφικού σκηνικού μάχης σας.

Παρακάτω έχω απαντήσει σε κάποιες ερωτήσεις, που τέθηκαν στην ομάδα Moonlight Tales E-library, πρώτα όμως θα ήθελα να αποσαφηνίσω το εξής: Σκηνές δράσης θεωρούνται οι σκηνές που έχουν έντονη ροή στην ιστορία μας και τα γεγονότα εκτυλίσσονται με καταιγιστικό ρυθμό. Κάποιες από αυτές είναι οι μάχες και τα ανθρωποκυνηγητά.

Ερωτήσεις –Απαντήσεις:

1)  Τι μέγεθος πρέπει να έχουν τέτοιες σκηνές; Όσο μεγαλύτερη τόσο το καλύτερο ή ο αναγνώστης κουράζεται εύκολα;

Το μέγεθος των σκηνών πρώτα απ’ όλα δυστυχώς δεν το κρίνεις εσύ αλλά η ιστορία που εκτυλίσσεται στο κεφάλι σου. Αν όμως θες να την προσαρμόσεις εσύ, τότε καλό είναι να μην έχει έκταση μεγαλύτερη από 12 σελίδες word, διότι θα γίνει τρομερά κουραστικό να έχεις τον αναγνώστη διαρκώς σε υπερένταση.

2) Τι εννοούμε με τον όρο περιπέτεια στη συγγραφή και πως μπορούμε να τον αξιοποιήσουμε; Επίσης, υπάρχει κάποιο μοτίβο σε αυτό;

Περιπέτεια στη συγγραφή θεωρούμε ότι έχουμε, όταν οι χαρακτήρες μας βιώνουν μια ιστορία που περιέχει κυρίως μυστήριο και δράση. Όταν η ιστορία έχει γρήγορη ροή, συνήθως μάχες και γενικά περιλαμβάνει αρκετή “κίνηση” και όχι τόσο συναισθηματική και σωματική αδράνεια. Για να αξιοποιήσεις αυτόν τον όρο πρέπει να βάλεις όπως προείπα μυστήριο και δράση, βασικά συστατικά δεμένα με τη φαντασία σου.

3) Είναι κουραστικό να περιγράφεις γλαφυρά, δηλαδή με κάθε λεπτομέρεια τέτοια σκηνή; Π.χ. σε μία μάχη, μία εξόρμηση, να περιγράφεις επακριβώς το τι βλέπει αυτός που συμμετέχει ή να αφήνεις και κάτι στη φαντασία του άλλου; Α και σε ένα βιβλίο φαντασίας υπάρχει όριο σε αυτές τις σκηνές;

Εξαρτάται! Πάντα παίζει ρόλο ανάλογα με το τι θέλεις να δείξεις στον αναγνώστη. Αν αρχίσεις να περιγράφεις με κάθε λεπτομέρεια του χαρακτήρες, το τοπίο και κάθε κίνηση σου παίρνει περίπου μια παράγραφο τότε ναι θα γίνει τόσο δυσανάγνωστο το κείμενο που δε θα θέλει ο αναγνώστης να προχωρήσει παρακάτω. Επίσης, αν αφήσεις στη φαντασία του αναγνώστη πολλές σκηνές θα τις μετατρέψει όπως θέλει και σε κάποια στιγμή θα θεωρήσει την περιγραφή σου ελλιπή, άρα απέτυχες να τον βυθίσεις. Το παν είναι το μέτρο. Δείξε του αυτό που βλέπεις με όμορφο λυρικό τρόπο, κρατώντας ισορροπίες στη γλαφυρότητα . Δεν υπάρχει όριο στις σκηνές. Το όριο το θέτει μονάχα η ροή της ιστορίας σου.

4) Για να καταφέρω να κρατήσω τον άλλον πρέπει να εστιάσω περισσότερο στις συνθήκες και στα σκηνικά ή στα συναισθήματα των πρωταγωνιστών που τους προκαλεί η όποια αγωνία, εμπόδιο, μάχη κτλ;

Για να μπορέσει να γαντζωθεί ο αναγνώστης από την ιστορία σου πρέπει πρώτα να “μαγέψεις” με την γραφή σου. Από εκεί και πέρα, σαφώς χρειάζεται να περιγράψεις τη συναισθηματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται o ήρωάς σου, χωρίς όμως να εστιάσεις μόνο σε αυτό. Σε μια ιστορία δράσης ο συναισθηματικός κόσμος πρέπει να καταλαμβάνει λιγότερο χώρο διότι αν ο αναγνώστης έχει να επεξεργαστεί συναισθήματα και μάχες π.χ. όλα μαζί πιέζουν πολύ τη γραφή και φορτίζεται ο αποδέκτης σε σημείο κούρασης. Εστίασε στις σκηνές και τα τοπία με αρκετά γλαφυρές περιγραφές, δίνοντας μια γεύση και των συναισθημάτων, χωρίς υπερβολή.

5) Τι λεξιλόγιο πιστεύεις ταιριάζει καλύτερα σε τέτοιου είδους σκηνές; Και από άποψη αφήγησης τριτοπρόσωπη ή πρωτοπρόσωπη ;

Το λεξιλόγιο πρέπει να είναι απλό. Να μην χρησιμοποιείς πολλούς παραλληλισμούς γιατί έτσι βγάζεις τον αναγνώστη από την  δυναμικότητα της σκηνής.  Περιέγραψε με τον τρόπο σου αυτό που βλέπεις χρησιμοποιώντας λέξεις σύγχρονες. Προτιμώ την πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Προσωπικά η τριτοπρόσωπη ποτέ δε μου άρεσε, δε με βυθίζει στην ιστορία. Αυτό όμως είναι στην ευχέρεια του καθενός. Ο κάθε αναγνώστης έχει την άποψη του επί του θέματος .

Αναστασία Παπαδάκη.