Έφτασα είκοσι χρονών για να διαβάσω το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ, τρελό έτσι; Ούτε που ξέρω πως το απέφυγα στο γυμνάσιο και στο λύκειο. Καμία θεία ή γιαγιά δε μου το πήρε ως δώρο και ας διαβάζω βιβλία με το τσουβάλι από τα πέντε μου. Ως ένα βαθμό ήταν τύχη. Μετά τα δεκαέξι έγινε συνειδητή επιλογή, γιατί θεωρούσα πως ίσως να μην μπορούσα ακόμη να καταλάβω πλήρως όλα τα νοήματα, τις εμπειρίες και τις δυσκολίες ενός κοριτσιού όπως η Άννα.
Όχι ακόμη τουλάχιστον. Φέτος επισκέφτηκα το Άουσβιτς και πέρασα μια ολόκληρη μέρα γυρνώντας και διαβάζοντας. Είδα τους φούρνους, τις φυλακές, τα δωμάτια, ό,τι υπήρχε να δω. Οι εικόνες ήταν συγκλονιστικές και ανατριχιαστικές. Το σοκ περνώντας την πύλη και το μυρμήγκιασμα στο δέρμα τα νιώθω ακόμη κοιτώντας τις φωτογραφίες. Μετά τη μέρα στο Άουσβιτς ήξερα πως δε γινόταν να το αναβάλλω άλλο. Αγόρασα το βιβλίο και το διάβασα χωρίς να σηκωθώ από την καρέκλα μέσα σε μια ημέρα.
Ουσιαστικά το βιβλίο είναι ένα ταξίδι. Εσωτερικό ταξίδι. Ως αναγνώστης, αυτό που αποκόμισα ήταν μια σπάνια ευκαιρία να δω μέσα στο μυαλό και στην καρδιά ενός άλλου προσώπου. Γνώρισα την Άννα, την ώριμη, άτακτη, δραματική και αληθινή Άννα. Την είδα να μεγαλώνει, να ασκεί κριτική στον εαυτό της, να ωριμάζει, να αλλάζει, να βελτιώνεται, να κάνει όνειρα και σχέδια. Την είχα χαρούμενη, λυπημένη, νευριασμένη, απογοητευμένη, απελπισμένη, ερωτευμένη. Τα είδα όλα, τη σκληρή πλευρά της, την ειλικρίνειά της, τη γλυκιά και αθώα πλευρά της. Έγινα φίλη της, την πόνεσα. Δεν έχω ταυτιστεί ξανά με αυτό τον τρόπο διαβάζοντας ένα βιβλίο. Ίσως φταίει το γεγονός ότι το βιβλίο δε γράφτηκε για να διαβαστεί από ένα κοινό. Ίσως φταίει το γεγονός ότι η Άννα είναι πραγματική, και όχι ένας χαρακτήρας που πλάστηκε από έναν συγγραφέα. Δεν ξέρω.
Αυτό που ξέρω σίγουρα, είναι πως αν ζούσε περισσότερο θα γινόταν σπουδαία συγγραφέας. Το είπε και μόνη της σε ένα από τα γράμματά της˙ ο λόγος της είναι θείο δώρο και μοναδικό χάρισμα. Δε θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο. Ο κόσμος χρειάζεται περισσότερους τέτοιους ανθρώπους.
Αγαπημένη Άννα, πόσο κρίμα που χάθηκες νωρίς και υπέφερες για την καταγωγή σου. Όλα όσα έζησες δε θα έπρεπε να τα βιώσει κανένα παιδί, πουθενά στον κόσμο. Όμως, ήταν γραμμένο σου φαίνεται να τα ζήσεις όλα αυτά, να τα γράψεις και να αφήσεις σε όλους εμάς κάτι χειροπιαστό, κάτι που θα μας θυμίζει τα φρικτά μας λάθη και να μας ωθεί σε ένα εσωτερικό ταξίδι αυτογνωσίας και αυτοβελτίωσης.
Έλενα Παπαδοπούλου
Όχι ακόμη τουλάχιστον. Φέτος επισκέφτηκα το Άουσβιτς και πέρασα μια ολόκληρη μέρα γυρνώντας και διαβάζοντας. Είδα τους φούρνους, τις φυλακές, τα δωμάτια, ό,τι υπήρχε να δω. Οι εικόνες ήταν συγκλονιστικές και ανατριχιαστικές. Το σοκ περνώντας την πύλη και το μυρμήγκιασμα στο δέρμα τα νιώθω ακόμη κοιτώντας τις φωτογραφίες. Μετά τη μέρα στο Άουσβιτς ήξερα πως δε γινόταν να το αναβάλλω άλλο. Αγόρασα το βιβλίο και το διάβασα χωρίς να σηκωθώ από την καρέκλα μέσα σε μια ημέρα.
Ουσιαστικά το βιβλίο είναι ένα ταξίδι. Εσωτερικό ταξίδι. Ως αναγνώστης, αυτό που αποκόμισα ήταν μια σπάνια ευκαιρία να δω μέσα στο μυαλό και στην καρδιά ενός άλλου προσώπου. Γνώρισα την Άννα, την ώριμη, άτακτη, δραματική και αληθινή Άννα. Την είδα να μεγαλώνει, να ασκεί κριτική στον εαυτό της, να ωριμάζει, να αλλάζει, να βελτιώνεται, να κάνει όνειρα και σχέδια. Την είχα χαρούμενη, λυπημένη, νευριασμένη, απογοητευμένη, απελπισμένη, ερωτευμένη. Τα είδα όλα, τη σκληρή πλευρά της, την ειλικρίνειά της, τη γλυκιά και αθώα πλευρά της. Έγινα φίλη της, την πόνεσα. Δεν έχω ταυτιστεί ξανά με αυτό τον τρόπο διαβάζοντας ένα βιβλίο. Ίσως φταίει το γεγονός ότι το βιβλίο δε γράφτηκε για να διαβαστεί από ένα κοινό. Ίσως φταίει το γεγονός ότι η Άννα είναι πραγματική, και όχι ένας χαρακτήρας που πλάστηκε από έναν συγγραφέα. Δεν ξέρω.
Αυτό που ξέρω σίγουρα, είναι πως αν ζούσε περισσότερο θα γινόταν σπουδαία συγγραφέας. Το είπε και μόνη της σε ένα από τα γράμματά της˙ ο λόγος της είναι θείο δώρο και μοναδικό χάρισμα. Δε θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο. Ο κόσμος χρειάζεται περισσότερους τέτοιους ανθρώπους.
Αγαπημένη Άννα, πόσο κρίμα που χάθηκες νωρίς και υπέφερες για την καταγωγή σου. Όλα όσα έζησες δε θα έπρεπε να τα βιώσει κανένα παιδί, πουθενά στον κόσμο. Όμως, ήταν γραμμένο σου φαίνεται να τα ζήσεις όλα αυτά, να τα γράψεις και να αφήσεις σε όλους εμάς κάτι χειροπιαστό, κάτι που θα μας θυμίζει τα φρικτά μας λάθη και να μας ωθεί σε ένα εσωτερικό ταξίδι αυτογνωσίας και αυτοβελτίωσης.
Έλενα Παπαδοπούλου