Συνέντευξη με την Αλεξία Κέπελη

Τι θα μπορούσε άραγε να συμβεί, αν οι άνθρωποι σταματούσαν να μιλούν και επικοινωνούσαν μόνο μέσα από τις οθόνες τους;
Η προδιαγεγραμμένη και ήσυχη ζωή της Άμπερ διαταράσσεται από την εμφάνιση ενός παράξενου άντρα. Το πρώτο κομμάτι του ντόμινο πέφτει και παρασύρει στον διάβα του όλα όσα θεωρούσε δεδομένα: πρόσωπα, αλήθειες, σχέσεις. Ως τότε, παρά την έμφυτη περιέργειά της, κατάφερνε να συμμορφώνεται με όσα προστάζει η κοινωνία της: να μην παίρνει τα μάτια από την οθόνη του κινητού της, να μη μιλά, αλλά να εκφράζει μόνο γραπτά όσα θέλει να πει και, πάνω από όλα, να φροντίζει την εικόνα της στο σύστημα Άργος, ώστε να αποκτά όλο και περισσότερους ακολούθους. Μια απόπειρα εναντίον της ζωής της ξυπνά μέσα της τον φόβο, αλλά και ένα κομμάτι της που δεν γνώριζε πως υπήρχε. Η Αμπερ αμφισβητεί πλέον το Άργος, που την καθοδηγεί από τη στιγμή της γέννησής της, και τα γεγονότα που της παρουσιάζονται ως αλήθειες. Ρίσκα, δολοπλοκίες και κρυμμένα μυστικά… Η Αμπερ θα κληθεί να αντιμετωπίσει καταστάσεις που δεν είχε ποτέ φανταστεί, αλλά και να γνωρίσει έναν κόσμο διαφορετικό, που όλο αυτόν τον καιρό βρισκόταν κρυμμένος ένα μόνο βλέμμα μακριά από την οθόνη της.
Είναι δυνατό να σπάσει, όμως, η κυριαρχία της σιωπής;




Η Αλεξία Κέπελη γεννήθηκε το 1996 στην Αθήνα όπου ζει μέχρι σήμερα. Το 2014 άρχισε να φοιτά στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, στο τμήμα Επικοινωνίας, Μέσων και Πολιτισμού. Το 2020 ολοκλήρωσε το Μεταπτυχιακό της στην Πολιστική Διαχείριση, στο ίδιο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Η αγάπη της για τον πολιτισμό και, ειδικότερα, για τη λογοτεχνία ξεκίνησε από τα μαθητικά της χρόνια και εντάθηκε χάρη στις μετέπειτα σπουδές της. Άρχισε να ασχολείται με τη συγγραφή σε μικρή ηλικία και έχει δημοσιεύσει κείμενα σε αρκετές ιστοσελίδες.










1. Πες μας δυο λόγια για το βιβλίο σου.


Η Κυριαρχία της Σιωπής πραγματεύεται μια ιδιάζουσα κοινωνική συνθήκη. Βρισκόμαστε στο 2220 και πλέον δεν υπάρχουν χώρες, καθώς έχουν ενοποιηθεί σε Τομείς. Οι πολιτισμικές, αλλά και οι γλωσσικές διαφορές των πληθυσμών έχουν επίσης εξαλειφθεί. Μοναδική γλώσσα είναι τα Αγγλικά και υπάρχει ένας ενιαίος τρόπος ζωής για όλους τους ανθρώπους.


Κομβικό στοιχείο στις νέες κοινωνίες είναι το Σύστημα Άργος. Ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης που έχει αντικαταστήσει κάθε προϋπάρχουσα πλατφόρμα. Επί της ουσίας, πρόκειται για ένα σύστημα επιτήρησης, αλλά και ένα μέσο απόδοσης αξίας (κοινωνικού status) στους κατοίκους των Τομέων οι οποίοι πρέπει συνεχώς να ποστάρουν φωτογραφίες από κάθε λεπτό της ημέρας τους, φροντίζοντας παράλληλα να έχουν πολλούς ακολούθους στο σύστημα και μια τέλεια εικόνα, έχοντας θυσιάσει εντελώς την ιδιωτικότητά τους. Το πιο σημαντικό από όλα: Οι άνθρωποι απαγορεύεται να επικοινωνούν με οποιονδήποτε τρόπο πέρα από τα μηνύματα μέσω του συστήματος Άργος. Δεν μιλούν και θεωρείται αγενές να κοιτάζονται.


Σε αυτό το πλαίσιο, βρίσκουμε και την ηρωίδα του μυθιστορήματος, την Άμπερ Ντόνοβαν, η οποία όχι μόνο έχει μεγαλώσει με τις αρχές που επιβάλλει το Άργος και τις επικροτεί (όπως είναι λογικό, εφόσον την ευνοούν σημαντικά), αλλά είναι κόρη του Αρχηγού ενός εκ των πιο ισχυρών Αναμορφωτηρίων του Τομέα (στα οποία καταλήγουν όσοι δεν υπακούν στους κανόνες, ώστε να «αναμορφωθούν»).


Όταν γνωρίζει έναν παράξενο τύπο ο ποίος δεν έχει προφίλ στο Άργος και της απευθύνει τον λόγο με τη φωνή του, τα πράγματα αρχίζουν να περιπλέκονται κάπως…


Η ιστορία παρουσιάζεται κυρίως μέσα από την οπτική της Άμπερ. Συνεπώς βλέπουμε μια εμφανώς επιφανειακή πλευρά μέσα στο πλαίσιο ενός φρικαλέα αποκλειστικού (με την έννοια του αποκλεισμού) συστήματος, κάτι που δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα (κατά την προσωπική μου άποψη) δυναμική.


2. Ποια είναι η κυριότερη πηγή έμπνευσής σου και τι σε έκανε να ξεκινήσεις τη συγκεκριμένη ιστορία;


Πηγή έμπνευσής μου είναι η πραγματικότητα που μας περιβάλλει και ειδικότερα η κοινωνία· ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί. Το γιατί λειτουργεί με αυτόν τον τρόπο. Αλλά και ο τρόπος με τον οποίο αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι μεταξύ τους. Με ενδιαφέρουν πολύ τα δίπολα και οι ακραίες εκφάνσεις των πραγμάτων. Παράλληλα, επηρεάζομαι, φυσικά, και από τα αναγνώσματά μου.


Η κυριότερη πηγή έμπνευσης για τη συγκεκριμένη ιστορία ήταν ένα μάθημα που παρακολούθησα στο Πανεπιστήμιο. Έχουν περάσει κάποια χρόνια, συνεπώς δεν μπορώ να πω ότι θυμάμαι ακριβώς τι είχε ειπωθεί, αλλά ήταν περίπου αυτό: Ότι φαίνεται να οδεύουμε, αν δεν έχουμε φτάσει ήδη, σε μια κοινωνία που χαρακτηρίζεται από απόλυτη έλλειψη ιδιωτικότητας. Θυμάμαι πως κοίταξα την φίλη μου με γουρλωμένα μάτια, της είπα κάτι ασυνάρτητο του τύπου: «Φαντάσου να έπρεπε να ποστάρουμε ακόμη και την ώρα που θα κάναμε την ανάγκη μας» και άρχισα να γράφω. Νομίζω πως αυτή η κεντρική ιδέα μου φάνηκε αρκετά ενδιαφέρουσα ώστε να την αναπτύξω περισσότερο.


3. Αν μπορούσες, τι συμβουλή θα έδινες στον εαυτό σου όταν ξεκίνησες να γράφεις;


Ω, θεοί. Πολλές. Η βασικότερη μάλλον θα ήταν να μην προσκολλώμαι τόσο έντονα σε αυτό που έχω σκεφτεί στην αρχή και να είμαι πιο ευέλικτη. ΝΑ ΜΗΝ ΓΡΑΦΩ ΣΕ ΤΕΤΡΑΔΙΟ (για όνομα, πώς στέλνεις ένα τετράδιο για να σου πει κάποιος τη γνώμη του; Προφανώς και δεν είναι πρακτικό αυτό, αν, φυσικά, θέλεις να διαβαστεί η ιστορία και από άλλους. Μπορεί αυτός να μην είναι και ο πρωταρχικός σου στόχος, εδώ που τα λέμε). Τέλος, να μην κάνω τετρακόσια χρόνια να γράψω κάτι. Κάθε χρόνο, κάθε στιγμή, αλλάζουμε και εξελισσόμαστε. Προσωπικά, εκτός του ότι βαριέμαι εύκολα, μπορώ να πω με σιγουριά πως αν ξεκινήσω μια ιστορία τώρα, ακόμη και σε δύο μήνες από τώρα δεν θα τη γράφω με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο την ξεκίνησα.


4. Τι λογοτεχνικό είδος σού αρέσει να διαβάζεις και ποιο προτιμάς όταν γράφεις;


Δεν νομίζω πως έχω κάποιο αγαπημένο είδος. Γενικότερα δεν μου αρέσει να περιορίζομαι, ούτε σε όσα διαβάζω, ούτε και σε όσα γράφω. Νομίζω πως, εντέλει, έχω αγαπημένες ιστορίες. Αν μου αρέσει μια ιστορία, δεν με απασχολεί ποια είναι η τυπική κατηγοριοποίησή της σε κάποιο είδος (Ρομαντικό, αστυνομικό κ.ο.κ.). Μπορώ να πω, ωστόσο, ότι από τεχνικής άποψης το ευρύτερο είδος του μυθιστορήματος είναι το αγαπημένο μου. Δεν θα διαβάσω συχνά ποίηση, ούτε έχω ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις αυτοβιογραφίες ή για τα φιλοσοφικά βιβλία, για παράδειγμα. Αντίστοιχα, προτιμώ να γράφω μυθιστορήματα ή διηγήματα.


5. Επίλεξε ένα: τι είναι πιο σημαντικό σε μια ιστορία; Ο πρωταγωνιστής, οι δευτερεύοντες χαρακτήρες ή ο ανταγωνιστής;


Ιδανικά θα ήθελα να πω «όλα», γιατί όλα είναι αναπόσπαστο μέρος μιας ιστορίας. Ωστόσο, αν έπρεπε οπωσδήποτε να επιλέξω, θα έλεγα πως για εμένα είναι οι δευτερεύοντες χαρακτήρες. Και αυτό επειδή είναι εκείνοι που καθιστούν την ιστορία πιο ολοκληρωμένη, κατά κάποιον τρόπο, αν όχι πιο «αληθοφανή». Είναι οι πιο δύσκολοι χαρακτήρες για να χτίσεις, για τον απλό λόγο ότι δεν τους δίνεις την ίδια προσοχή που δίνεις στους βασικούς σου χαρακτήρες (και είναι λογικό· η πλοκή βασίζεται κυρίως επάνω στους πρωταγωνιστές). Πέρα από όλα αυτά, έχω και μια αδυναμία στους δευτερεύοντες χαρακτήρες, τόσο στα βιβλία όσο και στο θέατρο. Έχουν αναπάντεχα μεγάλο ενδιαφέρον (Γιατί κάνουν όσα κάνουν; Γιατί είναι συχνά κομβικοί για την εξέλιξη της ιστορίας; Ποια είναι η δική τους ιστορία;).


Θα είχε βέβαια ενδιαφέρον να τεστάραμε την παραπάνω δήλωση σε κάτι πιο πειραματικό· ένα βιβλίο με μόνο δύο χαρακτήρες, φερειπείν. Ή ένα βιβλίο το οποίο δεν δίνει τόση βαρύτητα στην ανάπτυξη ή στην περιγραφή των χαρακτήρων. Αν μπορούσε να υπάρξει κάτι τέτοιο (ή αν υπάρχει ήδη), τι θα λέγαμε σε αυτήν την περίπτωση; Τι είναι πιο σημαντικό σε μια τέτοια ιστορία;


6. Σε ποια ηλικία ξεκίνησες να γράφεις;


Θα πρέπει να ήμουν 13 ή 14.


7. Επίλεξε ένα: τι είναι πιο κρίσιμο για την επίτευξη ενός καλού βιβλίου; Η ικανότητα γραφής, η φαντασία ή η σκληρή δουλειά;


Αυτή η ερώτηση είναι λίγο δύσκολο να απαντηθεί καταληκτικά. Και αυτό επειδή μάλλον δεν υπάρχει σωστή ή μία και μοναδική απάντηση. Ξεκινώντας από κάτι βασικό, θα αναρωτιόμουν τι καθιστά ένα βιβλίο καλό. Ποιος το ορίζει; Με βάση ποια και ποιανού τα κριτήρια θα έπρεπε να επιλέξουμε τι έχει μεγαλύτερη σημασία;


Και ας πούμε πως εγώ, που για εμένα μεγαλύτερη σημασία έχει η ιστορία, θα επέλεγα τη φαντασία ως πιο σημαντικό συστατικό. Αλλά ένα βιβλίο που έχει γραφτεί με πολλή φαντασία, είναι αυτόματα και ένα καλογραμμένο βιβλίο; Αν κάποιος έχει αρκετή φαντασία μπορεί να γράψει ένα βιβλίο ή πρέπει να το κάνει; Και από την άλλη, χωρίς φαντασία μάλλον θα ήταν δύσκολο να γράψεις ένα ενδιαφέρον μυθιστόρημα.


Ακόμη, λοιπόν, και αν έχεις την ικανότητα ή αν προσπαθήσεις σκληρά να την αποκτήσεις, ποιος ορίζει αν το βιβλίο σου είναι «καλογραμμένο»; Το Πανεπιστήμιο; Οι αντιλήψεις των αναγνωστών; Τα κριτήρια με βάση τα οποία ένα έργο θα συμπεριλαμβανόταν στον λογοτεχνικό Κανόνα ως Κλασικό; Αν θα κερδίσει ένα βραβείο; Το αν θα πουλήσει πολλά αντίτυπα; Το αν θα αρέσει στους άλλους;


Βεβαίως, πρέπει να λαμβάνει κανείς υπόψη του και τον σκοπό. Γιατί αν ο σκοπός σου είναι πράγματι να κερδίσεις ένα βραβείο ή να νικήσεις σε έναν διαγωνισμό, τότε θα πρέπει να έχεις και ταλέντο και να δουλέψεις σκληρά, σε κάθε περίπτωση. Η ίδια η ικανότητα γραφής, εξάλλου, πρέπει πάντα να σε οδηγεί στη σκληρότερη δουλειά και να μην σε αφήνει να επαναπαύεσαι.


Φυσικά, προκύπτουν και άλλα ζητήματα: Το ταλέντο είναι επίκτητο ή είναι κάτι με το οποίο γεννιέται κανείς; Αντιμετωπίζουμε τη συγγραφή ως επάγγελμα ή ως ένα εκφραστικό μέσο; Ως μια μορφή τέχνης; Μπορεί να δουλέψει σκληρά κανείς για να αποκτήσει ταλέντο και φαντασία; Θα τα καταφέρει; Ή θα επαναδιατυπώνει απλώς τα αγαπημένα του μυθιστορήματα;


Γενικώς, τίποτα δεν είναι δεδομένο ή αυταπόδεικτο. Παρά το γεγονός ότι πρέπει να επιλέξω, λοιπόν, θα επιμείνω πως όλα τα παραπάνω είναι μάλλον σημαντικά και αλληλένδετα σε ό,τι έχει να κάνει με τη συγγραφή ενός βιβλίου. Η αξιολόγησή του είναι ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα.


8. Γιατί γράφεις;


Γράφω γιατί μου αρέσει το πώς νιώθω όταν γράφω. Το τσίμπημα στις άκρες των δαχτύλων, η ανυπομονησία να δω τι θα συμβεί παρακάτω στην ιστορία, να γνωρίσω τους χαρακτήρες που φαντάστηκα… Η αίσθηση του να βλέπω μια ιδέα να παίρνει μορφή. Παράλληλα, γράφω για να γράφω καλύτερα. Πιο ουσιαστικά. Και επειδή θέλω να μιλήσω για ορισμένα πράγματα σε όσους μπορεί να θέλουν να με ακούσουν. Γράφω μήπως και κάποιος εκεί έξω βρει μια σύνδεση· μήπως νιώσει ότι όσα σκέφτεται τα έχει σκεφτεί και κάποιος άλλος. Ότι δεν είμαστε, τέλος πάντων, τόσο μόνοι σε αυτή τη δυστοπία.


9. Πρότεινε ένα βιβλίο που θεωρείς ότι πρέπει να διαβάσει κάθε συγγραφέας και ένα κάθε αναγνώστης.


Η αλήθεια είναι πως δεν έχω κάποια συγκεκριμένη πρόταση. Προτείνω να διαβάζει κανείς αυτά που τον εμπνέουν και που τον ικανοποιούν. Αν θέλετε να μάθετε τις προσωπικές μου προτιμήσεις, έχω πολλά αγαπημένα βιβλία. Νομίζω πως μερικά από αυτά που διαμόρφωσαν την αναγνωστική μου στάση και τον τρόπο με τον οποίο γράφω είναι τα εξής: «Ο μικρός Πέρσης», της Μαίρη Ρενώ και «Η δίκη», του Κάφκα (ΚΑΙ «Το Σπίτι των Πνευμάτων», της Ιζαμπέλ Αλιέντε, το «Όταν Σκοτώνουν τα Κοτσύφια», της Χάρπερ Λι, το «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι», του Louis de Bernières, το «Άλλο πρόσωπο της Γκρέις», της Μάργκαρετ Άτγουντ, το «Περηφάνια και προκατάληψη» της Τζέιν Όστεν και πολλά πολλά ακόμη).


10. Τι πρέπει να περιμένουμε από εσένα στο μέλλον;


Για αρχή, ένα καλό sequel, ευελπιστώ!


11. Πώς μπορούν να επικοινωνήσουν οι αναγνώστες μαζί σου;

Θα με βρουν στο Instagram ως alexia_kepeli και θα χαρώ πολύ να τους γνωρίσω!