1810
Η Κρήτη περνά την πιο μαύρη περίοδο της ιστορίας της. Οι Τουρκοκρητικοί εξουσιάζουν το νησί, ενώ η Πύλη αδυνατεί πλέον να τους χαλιναγωγήσει. Κλέβουν και σκοτώνουν τους συνανθρώπους τους, βιάζουν ανενόχλητοι επιβάλλοντας τον δικό τους νόμο. Οι xριστιανοί υποφέρουν, ενώ οι εξεγέρσεις διαδέχονται η μία την άλλη. Μονάχα η ελπίδα της λευτεριάς κρατά τον λαό όρθιο.
Η δεκαεξάχρονη Κρυσταλλένια, κυνηγημένη από τον Tουρκοκρητικό Ιμπραήμ Πατρικάκη τον οποίο αρνήθηκε να παντρευτεί, φεύγει κρυφά από το χωριό της σε μια προσπάθεια να σωθεί η ίδια αλλά και η οικογένειά της. Το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον;
2021
Η Ελληνοβελγίδα Ειρήνη, κουβαλώντας μέσα της την πολύτιμη γνώση της Ψυχογενεαλογίας, έρχεται στην Κρήτη για να βρει την αιτία μιας κατάρας που βαραίνει την οικογένειά της εδώ και πολλές γενιές. Ωστόσο, ένας τοίχος σιωπής ορθώνεται μπροστά της. Μπορούν να σπάσουν τα γρανάζια της μοίρας;
Η Ζοέλ Λοπινό αποκαλύπτει άγνωστες πτυχές της ιστορίας της Κρήτης, όπως τις διηγήθηκαν στη συγγραφέα οι κάτοικοι του Μανιολόπουλου, πριν λησμονηθεί στο πέρασμα του χρόνου η πραγματική ιστορία του τόπου τους.
Το νετλέτι: ο λυτρωμός. Η Κρήτη σκλαβωμένη, στο ένα άκρο οι γενίτσαροι και στο άλλο οι χριστιανοί. Από τη μια τα φονικά, οι βιασμοί, οι λεηλασίες και από την άλλη η δίψα για εκδίκηση, για ελευθερία, για λυτρωμό. Οι άντρες ονειρεύονται να βρουν τον θάνατο όρθιοι και χωρίς ντροπή, οι γυναίκες να σώσουν τη ζωή τους πάση θυσία για να διαιωνίζουν την Κρητική ψυχή.
Έτσι γεννιέται η κατάρα: θυσία για να απελευθερωθούν οι ψυχές. Ποιος όμως θα τους σώσει από αυτήν;
Η συγγραφέας ανασυνθέτει με μαεστρία τις αφηγήσεις, τα ήθη και τις προκαταλήψεις των κατοίκων ενός μικρού κρητικού χωριού, του Μανολιόπουλου των Χανίων, ενώνοντας το παρόν με το παρελθόν, τη φαντασία με την πραγματικότητα, τον μύθο με την παράδοση. Χρησιμοποιεί με τέχνη την απλή καθημερινή γλώσσα και την κρητική ντοπιολαλιά. Η ανάγνωση του βιβλίου κυλά αβίαστα. Σε συνεπαίρνει. Η διήγηση έχει εξάρσεις και υφέσεις. Και στο τέλος έρχεται...το νετλέτι, ο λυτρωμός.
Νομίζω ότι είναι ένα πολύ καλό βιβλίο, βασισμένο μάλιστα στην ιστορική πραγματικότητα της μαρτυρικής Κρήτης. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα.
Καλομοίρα Αναστασίου